Een prachtige, zonovergoten vrijdagmiddag in mei. Wij zijn onderweg naar Rosmalen, naar oud-collega geschiedenis Georgette. Wij wagen het te betwijfelen, of haar leerlingen ooit haar voornaam hebben geweten. Een krachtige docent op onze mavo-afdeling, waar je niet mee ging lopen. Streng maar rechtvaardig. Het zou een prachtige ontmoeting worden. Ze is nog steeds fel, geëngageerd en een tikkeltje eigenwijs! En dat op haar 91e! Ze is geboren in 1932 en rijdt nog steeds auto. Bovendien is zij de trotse grootmoeder van zeven kleinkinderen.
Onderwijs
Het zat er al heel vroeg in, dat het onderwijs haar grote roeping zou worden. In een anekdote vertelt zij, dat de plaatselijke pastoor bij het katholieke gezin Van Hooijdonk op huisbezoek kwam en haar ouders min of meer dicteerde, dat Georgette na de Theresia Mulo in Arnhem naar de zogenaamde ‘Kweekschool’ zou gaan. Zij was er blij mee want de alternatieve beroepskeuzes, huishoudkundige of maatschappelijk werkster, waren in haar ogen geenszins aantrekkelijk. Haar eerste baan als onderwijzeres op de lagere school was in de buurt van haar geboorteplaats Arnhem, in Driel. Toen zij in 1955 voor de wet (en in 1956 voor de kerk) trouwde met haar Frans van Maanen, moest zij haar baan opzeggen. Dat was toentertijd bij wet zo geregeld. Zij legde zich daar maar bij neer en stortte zich op het huishouden.
Rosmalen
In 1961 vestigde het jonge echtpaar zich in Rosmalen en ze kregen drie kinderen. De hele dag thuis vond ze toch wel erg stil. Via via kon zij in 1966 weer aan de slag op basisschool Laurentius in Rosmalen. Zij kreeg, op haar nadrukkelijke verzoek, de tweede klas onder haar hoede, ofwel groep 4 nu. En van het een kwam het ander. Op een gegeven moment werd zij benaderd om in te vallen in de zesde klas van dezelfde school met maar liefst 50 leerlingen, waaronder haar eigen zoon. Ook al twijfelde ze hevig, het zal u niet verbazen, dat haar dat goed afging.
Heilig Hart Mavo
In 1969 benaderde John Razenberg haar om voor 29 uur in te vallen op de Heilig Hart Mavo aan de Papenhulst, welbekend voor de ingewijden door Zuster Maurice. Ze accepteerde het aanbod met beide handen, ondanks de wetenschap dat er besprekingen liepen over een mogelijke fusie met het Sint-Janslyceum. Ze herinnert zich nog goed het bezoek van de rector van het Lyceum, Jan van Haperen. Hij kwam zich voorstellen en gaf een uiteenzetting van de mogelijke plannen voor de fusie. Georgette vertelt opgetogen over haar oud-collega’s uit die tijd, een prachtig gesloten collectief. Kent u ze nog? Guusje Voets, Mia der Kinderen, Jet van der Heijden, Elly de Hond-Ankoné, Ben Heetvelt, Zr. Antonio, Jules de Hond-Janssen, Annie Harmsze-Groenen, John Razenberg. Misschien vergeten wij nog enkele namen?
Het Sint-Janslyceum
Uiteindelijk vond de grote overstap naar het SJL plaats in 1971. Dat viel voor de zojuist genoemden absoluut niet mee. Een compleet andere cultuur voor de personeelsleden van de Mavo dan op het (in de ogen van Georgette) chique Lyceum. Ze voelde zich er in het begin doodongelukkig. Het mavo-team voelde een ‘standsverschil’ en ook dat ‘de meeste docenten van het SJL op ons neerkeken’. Het integratieproces verliep langzaam. Nog lange tijd zaten de mavo-docenten in de personeelskamer van het Sweelinckplein aan hun ‘eigen’ tafel. Niettemin, zo herinnert Georgette zich, was het aan onze tafel erg gezellig. Vanwege de goede sfeer kwamen soms zelfs mensen van buiten het mavoteam bij ons zitten!
Georgette werd opgenomen in de bestaande vakgroep geschiedenis. Natuurlijk gaan er namen over de tafel, met sappige anekdotes, die we hier niet opschrijven. Maar de namen kunnen we rustig noemen: Arie Kramer, Wim van Lankveld, Jan Keller, Toon Vollebergh, Jetteke Gieles-Colenbrander en de jongste bediende van het stel, nieuwkomer/ondergetekende René Kok. Wij tonen u nog een foto van deze vakgroep, aangeboden aan Georgette, toen zij 25 jaar getrouwd was in 1981 met Frans van Maanen. Al met al bewaart ze goede herinneringen aan de vakgroep, waar zij met name op de Mavo haar eigen plek wist af te dwingen.
In 1989, na 18 jaar SJL, maakte Georgette gretig gebruik van een zeer aantrekkelijke regeling, de D.O.P. (Doorstroming Onderwijs Personeel), om ruimte te maken voor jonge werkloze docenten. Zij noemt het een ‘reclameaanbieding’. Dat waren nog eens tijden, glimlacht ze. Zij mocht op 57-jarige leeftijd het onderwijs achter zich laten! Intensief vulde zij haar opengevallen tijd op met het lezen van historische artikelen en actuele thema’s. Geschiedenis heeft haar nooit losgelaten. Recent nog (mei 2023) toonde NPO Andere Tijden een historische terugblik op de (op last van de Duitsers) ontruiming van Arnhem in 1944. Georgette, toen 12 jaar oud, zat daar met het gezin midden in en was één van de gedwongen evacués. Ze kan daar uren over vertellen.
De herinneringen aan leerlingen
Dit door ons aangesneden thema roept vele verhalen op. We selecteren er drie. Het eerste gaat over Robert Oomes die zelfs bij Georgette thuis de ramen kwam wassen. Wij zijn uiteraard nieuwsgierig wat daar tegenover stond, maar dat vertelt het verhaal niet. En een herinnering aan één van de gebroeders Van Heck die huilend bij haar in de les kwam omdat hij bij de collega van het vak Frans ‘in de hoek was gezet!’ Ze kon haar lach nauwelijks onderdrukken. Dat waren nog eens tragedies. Een derde vermelding betreft Lammes Haase. Hij stuurt volgens Georgette regelmatig ingezonden stukken naar het Brabants Dagblad en zij vindt het leuk dat een oud-leerling van haar vaak zijn mening laat horen. Bovendien, zo benadrukt ze, vertoont zijn mening veel overeenkomsten met die van haar. Georgette voelde zich uiteindelijk erg thuis op het Sweelinckplein en als ze het over mocht doen, zou ze nu weer kiezen voor het onderwijs! Haar eindexamenresultaten waren zonder uitzondering altijd geweldig hoog. Leerlingen waardeerden haar strenge aanpak uiteindelijk, na wat tegenstrubbelingen wellicht, volledig.
Terugblik
Georgette kijkt na al die jaren (zij is al meer dan 30 jaar met pensioen) met positieve gevoelens terug op haar actieve werkzame periode op het SJL. Zij was er trots op, dat zij daar aan de slag mocht, ze heeft er een prettige tijd gehad en ervaarde de steun van de leiding als uitermate positief. Het dagelijks contact met de collega’s miste ze wel. Op de dag van vandaag voelt ze een soort ontkenning van de ‘oudjes’. Zij hebben immers bijgedragen aan wat het SJL nu is?! Daartegenover: het 60-jarig bestaan (zie de groepsfoto) was een prachtig feest, waarbij ze zich het eenmalig optreden van een ad-hoc toneelgezelschap van alleen maar dames nog goed herinnert. Ze hebben toen erg veel lol gehad. En zo eindigen we het gesprek in positieve sfeer. Georgette, een fitte vrouw met een kraakheldere geest. Wie doet dat haar na?
Ans Buys en René Kok
@Nieuwsbrief 2, juni 2023